И къалэнхэр лъагэу

Космонавтикэм и Махуэм ехъулIэу, Черкесск къалэм махуэщІ дауэдапщэ ин щекІуэкІащ — япэу хьэршым лъэта Гагарин Юрий и цІэр зезыхьэ, пионерхэм я УнэкІэ зэджэу щыта, иджы щэнхабзэ зыужьыныгъэмкІэ Купсэм зэгъэзэхуэжыныгъэ лэ-жьыгъэхэр иращІылІэри, сабийхэм хэщІапІэр къыхузэІуахыжащ. Мы ІуэхугъуэфІыр зэфІагъэкІынымкІэ сэбэп хъуар «Культура» лъэпкъ проектращ.

Республикэ псомкІэ мыхьэнэшхуэ зиІэ мы ІуэхугъуэфІым хэтащ Къэрэшей-Черкесым и Іэтащхьэ Темрезов Рэшид, УФ-м и Президентым егъэбыдылІа, сабийхэм я хьэлэмэтхэр хъумэнымкІэ Уполномоченнэ Львовэ-Беловэ Марие, Черкесск къалэм и мэр Баскаев Алексей, хэщІапІэм и унафэщІхэр, щылажьэхэр, абы зыщызыгъасэ ныбжьыщІэхэмрэ абыхэм я адэ-анэхэмрэ.
ЖыІэпхъэщи, хэщІапІэр 1961 гъэм яухуауэ щытащ. Абы къыхэкІыу, капитальнэ зэгъэзэхуэжыныгъэхэр ещІылІапхъэт. Апхуэдэу 2024 гъэм зэгъэзэхуэжыныгъэхэр ирагъажьэри, езы хэщIапІэ-ри, абы къещІылІа щІыпІэри нобэрей мардэхэм изагъэу зэрагъэзэхуэжащ, Гагарин и сурэтышхуэри дахащэу ІуплъапІэ блыным традзэжащ. Унэм къыбгъэдэтщ япэ космонавтым и сынри.
Черкесск къалэм щыпсэу сабий миным щІигъу мы хэщІапІэм къокІуалІэ. Абыхэм къафэм, уэрэд жыІэным, сурэт тхыным, цы зэрыхъэм, псори зэхэту унэтІыныгъэ 12-кIэ, мыбдеж зыщыхуагъасэ, хэгъуэгу, Урысейпсо, Дунейпсо зэпеуэхэм увыпІэ лъагэхэр къыщахь. А гъэсэнхэм ящыщ нэхъ цІыкІухэращ нэжэгужэу хьэщІэ лъапІэхэм къафэкІэ, шыгъупIастэкIэ япежьар, езыхэм я ІэрыщІхэмкІэ зэхэгъэува гъэлъэгъуэныгъэм, я музей къуапэ цІыкІум щызыгъэгъуэзар.
— Си гуапэщ нобэ псоми зэгъусэу капитальнэ зэгъэзэхуэжыныгъэ нэужьым сабийхэм яхуэгъэза мы хэщІапІэ хьэлэмэтыщэм и бжэхэр къызэрызэІутхыжыр. Си сабиигъуэм сэри мыбы сыкъекІуалІэу щытащ.
Япэрауэ, мыбдеж щылажьэ егъэджакІуэ-унэтIакІуэхэм фІыщІэ яхуэсщІыну сыхуейщ, сабийхэм гу къабзэкІэ яхэту, щІэныгъэу яІэмкІэ зэрадэлажьэм, ахэр даха-гъэм зэрыхуагъасэм папщІэ.
НыбжьыщІэхэ, ди къэкІуэнур зи ІэмыщІэ илъхэ, дахагъэр фи Іэпэгъуу, фи адэ-анэхэр вгъэгу-фІэу фыкъыдэкІуэтеину сывохъуэхъу! – жиІащ Темрезов Рэшид, махуэщІым къеблэгъахэм захуигъазэкІэрэ.
Ди хэгъуэгум а махуэм щыхьэщІа Львовэ-Беловэ Марие республикэм щыпсэухэм мыпхуэдэ Іуэхугъуэ дахэмкІэ захуигъэзащ икІи къыхигъэщащ илъэс 64-рэ хъуауэ лажьэ мы хэщІапІэм сабий бжыгъэншэ гъуазджэ дуней гъэ-щІэгъуэным зэрыхишар зэрыфІэтелъыджэр.
— Иджы зи чэзур нобэ мы Купсэм къакІуэ цІыкІухэращи, фефІакІуэу, фи хъуэпсапIэхэм фылъэІэсауэ дигъэлъагъу!
Ди къэралым и Президентым сыт щыгъуи жеІэ: «Къэралым щыпсэу сабий псоми зэхуэдэу Іэмал яІэн хуейщ лъэныкъуэ зэмылІэужьыгъуэхэмкІэ заужьыну». А псалъэхэр фи хэгъуэгум и Іэтащхьэм зэхих къудейкъым, икІи егъэзащІэри, фІыщІэ хузощІ.
КъинэмыщIауэ Гагарин Юрий и цІэр фи Купсэм фІэщыгъэцІэу хуэвгъэфэщащи, зы Іэмали щыІэкъым, фызыщІэхъуэпсым фынэмысыну! – жиІащ хьэщІэм.
«Вдохновение» къэфакІуэ ансамблым и унафэщІ, «псэщІэ» зыхалъхьэжа хэщІапІэм и сабиигъуэр щызыгъэкІуа, ар къэзыуха, зи адэ-анэр абы я гъащІэ псом щылэжьа Ходоревэ Людмилэ егъэджакІуэхэми, адэ-анэхэми, сабийхэми къабгъэдэкІыу фІыщІэ псалъэхэр республикэм и унафэщІхэм яхуигъэфэщащ. ЖиІащ, дяпэкІэ нэхъри я псэр гуфІэу мы къэщІэрэщІэжа хэщІапІэм фІыуэ ялъагъу я ІэщІагъэмкІэ ныбжьыщІэхэм ядэгуэшэну къызэреблэгъэнур.
Дауэдапщэр ягъэдэхащ мы хэщІапІэм зыщызыгъасэ ныбжьыщІэ цІыкІухэм къызэрагъэпэща концертымкІэ, зызыхуагъасэ ІэщІагъэхэр къагъэлъагъуэкІэрэ.
ГЪУКІЭКЪУЛ Иринэ