Ди пщэрылъ нэхъыщхьэр

«ТекIуэныгъэ» республикэ къызэгъэпэщакIуэ комитетым и зы зэIущIэм КъЧР-м и Iэтащхьэ Темрезов Рэшид къалэхэмрэ районхэмрэ я унафэщIхэм пщэрылъ яхуищIауэ щытащ тегъэчынауэ я нэIэм щIагъэувэну  хэгъуэгум фэеплъ сыну, къуэшыкхъэу итыр, абыхэм я картэ зэхагъэувэну, дэтхэнэми, зауэлIхэр здыщIэлъ кхъэхэми, я щытыкIэхэр щIаплъыкIыну, хуэныкъуэу къалъытэмэ, ухуэныгъэ, зэгъэзэхуэжыныгъэ, къэгъэщIэрэщIэжыныгъэ лэжьыгъэхэр иращIылIэну. Зэрагъэзэхуэжыну фэеплъ сынхэм ящыщ хъуащ «Хэку –анэ» («Родина-мать») фIэщыгъэцIэр…

Читать далее

Лъэпкъыбзэхэм я зыужьыныгъэр

Накъыгъэм и 28 29 махуэхэм Карачаевск къалэм щызэхэтащ «Языки народов России. Перспективы и развитие» зи фIэщыгъэцIэ Урысейпсо щIэныгъэпрактическэ конференцэ. Абы и къызэгъэпэщакIуэу щытащ КъЧР-м лъэпкъ IуэхухэмкIэ, цIыхубэ коммуникацэхэмрэ печатымрэкIэ Министерствэмрэ Алиев У. и цIэр зезыхьэ КъЧкъУ-мрэ, Урысейм и  ФАДН-м и дэIэпыкъуныгъэ хэлъу. Лэжьыгъэм хэтащ щIэныгъэлIхэр, егъэджакIуэхэр, жылагъуэ Iуэхузехьэхэр, Урысейм и къэрал власть къулыкъухэм я лIыкIуэхэр,…

Читать далее

Тутыныр цIыхум и бийщ

Накъыгъэм (майм) и 31-м тутын ефэныр щыгъэтыжыным и Дунейпсо Махуэщ. Абы махуэ щхьэхуэ щIыхухахам и щхьэусыгъуэ нэхъыщхьэр цIыхум и узыншагъэмкIэ абы зэранышхуэ зэрыхэлъыр, тутынафэхэм япэщIэтыныр, ар хыфIэзыдзэжыну зигу къихьахэм ядэIэпыкъунращ. Тутыныр зи Iэпэгъухэм я узыншагъэм лей зэрырахыжыр, абы узыфэ шынагъуэхэр къызэрыдэхъейр щIэныгъэлIхэм къахутагъэххэщ. Тутынафэхэр гъэмэщIэным хуэгъэзауэ Iуэхугъуэ куэд ирагъэкIуэкIми, ар къэзыгъэсэбэпхэр кIуэ пэтми нэхъыбэ зэрыхъур…

Читать далее

Лъэпкъым и дамыгъэщ

Псэужамэ, накъыгъэм и 29-м илъэс 96-рэ ирикъунут гукIи, псэкIи, акъылкIи лъэпкъым хуэпсэуа БЭЧЫЖЬ Лейла. ТхыдэмкIэ — ар напIэIэтыгъуэщ, цIыхум дежкIэ — тхыдэм и зы Iыхьэщ. Хабзэ зэрытхуэхъуащи, дызэрыгушхуэ цIыхухэр ди гум къыщыдгъэкIыжыр къыщалъхуа махуэращ. Дэ дыпсэухукIэ апхуэдэ цIыхухэр тщыгъупщэ хъунукъым. Бэчыжь Лейла утепсэлъыхьыну, утетхыхьыну икIи тыншщ, икIи гугъущ. Ар къызэрымыкIуэ цIыхут. Адыгэхэм я хъыбарыфI Дунейпсо…

Читать далее

Ветеранхэм я аллее

«Россети Ищхъэрэ Кавказ» «Къэрэшей-Черкесскэнерго» къудамэм щылажьэхэм ветеранхэм я Аллее Хьэбэз къуажэм щыхасащ. АллеещIэр къагъэщIащ Хьэбэз район электрохъыхэм (РЭС) ягъэбыдылIа щIыпIэм. Мы РЭС-м Абазэ, Хьэбэз районхэм хыхьэ къуажэ 15-м щыпсэу цIыху мин 35-р электрокъарукIэ къызэрегъэпэщ.  Ар къудамэ нэхъыфIхэм языхэзу къалъытэ. Абы щылажьэхэм, Сказкин Михаил я пашэу, подразделенэм и Iэхэлъахэм пхъэщхьэмыщхьэ къызыпыкIэ жыг 15 щыхасащ. «Мыпхуэдэ дауэдапщэхэр…

Читать далее

Сабиибзэр зэтезыгъэувэхэр

IэщIагъэ IэкIуэлъакIуагъкIэ «Учитель дефектолог 2025» Урысейпсо зэпеуэм и хэгъуэгу Iыхьэр Къэрэшей-Черкес Республикэм егъэджакIуэхэм я щIэныгъэм здыхагъахъуэ институтым щекIуэкIащ. Зэпеуэм хэтащ сабийм и псэлъэкIэр зэтеухуэным хуэунэтIауэ лажьэ логопед, дефектолог егъэджакIуих.Къапщтэмэ, кIуэ пэтми мыпхуэдэ IэщIагъэрылажьэхэм я дэIэпыкъуэгъу хуэныкъуэхэм я бжыгъэм хохъуэ. Ахэр ядоIэпыкъу сабий мыпсалъэхэм, макъхэр зыхуэмыгъэIухэм. Нэхъыбэу апхуэдэ IэщIагъэрылажьэхэр щолажьэ еджакIуих. Къапщтэмэ, кIуэ пэтми мыпхуэдэ IэщIагъэрылажьэхэм…

Читать далее

Лъэпкъхэр зэкъуэзыгъэувэ

Къэрэшей-Черкесым и МВД-м экстремизмэм пэщIэтынымкIэ и Купсэмрэ еджапIэхэм я унафэщIхэм гъэсэныгъэ лэжьыгъэмкIэ я чэнджэщэгъухэмрэ «Щэнхабзэхэм я зэпсэлъэныгъэ: Благъагъэ — КъэрэшейЧеркесым щыпсэу лъэпкъхэм я зэныбжьэгъугъэ хабзэ» проект гъуэзэджэр къызэрагъэпэщащ. Ар теухуащ лъэпкъхэм я зэкъуэтыныгъэр гъэбыдэным, щэнхабзэ лъапIэныгъэхэмрэ хабзэхэмрэ хъумэным, абыхэм щIэблэр щIэпIыкIыным. ГУАПЭ ЗЭРЫХЪУЩИ, мы Iуэху дахэр Хьэбэз районым хыхьэ Зеикъуэ курыт еджапIэм щрагъэжьащ. А махуэм…

Читать далее

Лъэпкъ щIэжым и джэ макъ

ЛIэужьыр бжьиблкIэ мауэ, жеIэ адыгэ псалъэжьым. Гувэми щIэхми, цIыхур и блэкIам щыхуеплъэкIыж, и лъабжьэхэр къыщитIэщIыж, къызыхэкIар къыщилъыхъуэж зы лъэхъэнэ и гъащIэм къыхохуэ. Бэчыжь Лейла шэрыуэу зэрыжиIащи, лъэпкъ щIэжым и джэ макъ къыпхыIукIращ, цIыхур щтэIэщтаблэ щищIыж къыхэкIыу, апхуэдэ «хъуаскIэхэр» къызэпхезыгъэдзыр. ЩIэныгъэлэжьым зи гугъу ищIа джэ макъыр къызыпхыIукI тхакIуэхэр щымащIэкъым Тырку щIыналъэм, абыхэм адыгэу залъытэжми, къуэпскIэ адыгэм…

Читать далее

Псэ жыг

Скульптор ГъущIапщэ Арсенрэ архитектор Мату Зауррэ ящIа «Псэ жыгыр» 2004 гъэм ягъэуващ. Ар 1763-1864 гъэхэм екIуэкIа Урыс-Кавказ зауэжьым хэкIуэдахэм я фэеплъщ. Шэрхъ щIыкIэу гъэжа бетоным тещIыхьащ жэзым къыхэщIыкIа, метрибл зи лъагагъ жыгыр. Псэ жыгым къудамибл иIэщ. «Къудамиблым къагъэлъагъуэ лIакъуибл: адыгэхэм благъагъэр лIакъуиблкIэ къабжыр. Фэеплъыр зауэмрэ щыгъуэмрэкъым зи нэщэнэр, атIэ гъащIэ къегъэлъагъуэ. Псэ жыгым и дамыгъэр…

Читать далее

Кавказым и хъумакIуэхэм я фэеплъу

ТекIуэныгъэм и Илъэс 80-м ипкъ иту, КъЧР-м и хьэкълыкъ къулыкъум и лэжьакIуэхэм, Черкесск къалэмрэ Карачаевск къалэ округымрэ ит гимназиехэм, еджапIэхэм щеджэ еджакIуэ хэкупсэхэр ящIыгъуу екIуэлIащ Орджоникидзевскэ жылагъуэм дэт, Кавказыр зыхъумахэм я фэеплъ-Музейм. Фэеплъ пэкIум хэтащ КъЧР-м и хьэкълыкъ къулыкъум и унафэщI Текеев Расул, абы и къуэдзэхэу Дурновэ Аннэ, Тамазэ Фатимэ, Хубиев Руслан, УФНС-м и къудамэм…

Читать далее