Быныбэ унагъуэхэр —статистикэ нэIэм

Мазаем и 20-м Къэрэшей-Черкес хэгъуэгу Статуправленэм республикэм и цІыхубэ хъыбарегъащІэ Іэмалхэм я журналистхэм зэІущІэ ядригъэкІуэкІащ.

— Псом япэу, журналистхэм фІыщІэ фхуэсщІыну сыхуейщ сыт щыгъуи фыкъызэрытпэджэжым, ди зэдэлэжьэныгъэ купщІафІэм и цІэкІэ. ЦІыхубэм, жылагъуэм статистикэ бжыгъэхэр, екІуэкІ Іуэхухэр яцІыхун хуейщ икІи абы и лъэныкъуэкІэ къызэрымыкІуэу дэІэпыкъуэгъуфІ фохъу.

Ди нобэрей зэІущІэм щыдгъэнэІуэну дыхуейщ Управленэр зыхэт иужьрей лэжьыгъэр. Ар зытеухуар ВНДН-ращ (выборочные наблюдения доходов населения). Нэхъри тегъэчынауэ жысІэнщи, мызыгъуэгурей щІэплъыкІыныгъэр зэхьэлІауэ щытынур быныбэ унагъуэхэращ. Лэжьыгъэм и мыхьэнэр, и купщІэр — быныбэ, сабий зыпІ унагъуэхэм социальнэ дэІэпыкъуныгъэхэр къазэрылъыс, къазэрынэмыс, я хэхъуэ-хэщІыр, я социальнэ щытыкІэр гъэнэІуэнращ. Ар щхьэусыгъуэншэ щІэупщІэныгъэ лэжьыгъэкъым. АтІэ, хэти зэрыдинэрылъагъущи, къэралым, ди хэгъуэгури абы щыщу, гулъытэ мащІэкъым ирагъэгъуэтыр мы гупым хиубыдэхэм.

Статистикэ бжыгъэхэм, хъыбархэм тещІыхьауэ адэкІи Іуэхухэр зэрагъэзэхуэнущ, ныкъусаныгъэ щыІэу къыщІэщамэ — ягъэзэкІуэжынущ, социальнэ программэхэр нэхъри купщІафІэ ящІынущ, — зэІущІэр зытеухуам къызэхуэсахэр щигъэгъуазэу, пэублэ псалъэкІэ иришэжьащ Ищхъэрэ-Кавказ Статуправленэм Къэрэшей-Черкес Республикэм щиІэ Управленэм и унафэщІым и къуэдзэ Хутэ Эдуард. — Къапщтэмэ, «выборочнэ» щІэплъыкІыныгъэхэр иджыкъым къыщежьар. 2012 гъэм щегъэжьауэ апхуэдэхэр идогъэкІуэкІ икІи, и фІэщыгъэцІэм къызэрыхэщщи, хэдэ-хэплъэкІэрэ дадолажьэ гуп зэхуэмыдэхэм. Мызыгъуэгум, мазае мазэм едгъэжьауэ, дадолажьэ рес публикэм щыпсэу быныбэ унагъуэхэм. Абыхэм статистикэ щІэплъыкІыныгъэ ядедгъэкІуэкІыным лъабжьэ хуэхъуащ 2024 гъэм накъыгъэм и 6-м УФ-м и Президентым къыдигъэкІа «О национальных целях развития РФ на период до 2030 года и на перспективу до 2036 года» Унафэр. Абы къигъэув къалэнхэр щызу гъэзэщІа хъун папщІэ дыхуэныкъуэщ статистикэ бжыгъэхэм, социальнэ щытыкІэ пэжым, — жиІащ Управленэм къыхэтхыкІыныгъэхэмрэ щІэплъыкІыныгъэхэмрэкІэ и къудамэм и унафэщІым и къуэдзэ АйкІэпщ Роланэ.

Журналистхэм я пащхьэ къыщыпсэлъащ Управленэм и ІэщІагъэрылажьэ нэхъыщхьэхэр: Лъэбышэ Зулийрэ Лий Мирэрэ. Абыхэм ягъэнэІуащ статистикэ лэжьыгъэм и лъэныкъуэ нэхъыщхьэхэр, цІыхухэм гулъытэ зыхуащІыпхъэхэр. Япэращи, цІыхур, статистикэ лэжьакІуэр зыхуэкІуа унагъуэр щІэшынэн, дзыхьмыщІу зыхущытын лъэныкъуэ Іуэхум хэткъым. Статистикэ щІэупщІэныгъэр езыгъэкІуэкІынур, япэращи, къацІыхуфынущ зыхуэдэр зыгъэнаІуэу щыгъ фащэмкІэ, и удостоверенэмкІэ, уеблэмэ хъуржын иІыгъым тет логотипымкІэ, псалъэхэмкІэ, и паспортымкІэ. А псоми дзыхь хуамыщІрэ — телефонкІэ Статуправленэм зыпащІэфынущ: 8(8782) 25-05-33. ЩІэупщІэныгъэр цІэрымыІуэу ирагъэкІуэкІынущ. Нэхъыщхьэр, унагъуэр зыхуэныкъуэр, къыхэхъуэр, социальнэ лъэныкъуэхэр убзыхунращ. Анкетэм итхэр Статуправленэм зэригъэзэхуэнущ, къэрал утыкум ирахьэнурэ, пэджэжынущ программэ, дэІэпыкъуныгъэ лэжьыгъэ наІуэкІэ. ЩІэупщІакІуэхэр хэхауэ мы Іуэхум хурагъэджа, хурагъэса защІэщи, хабзэм тету, статистикэ мардэхэм иту я Іуэхухэр ирагъэкІуэкІынущ. Мы щІэплъыкІыныгъэхэм псори зэхэту къэралым и унагъуэ мин 50 къызэщІрагъэубыдэнущ. Къэрэшей-Черкес Республикэр къапщтэмэ, ВНДН-м и етІуанэ лэжьыгъэ Іыхьэм къриубыдэу, щІыпІэ зэхуэмыдэ 15-м щигуэша унагъуэ 360-рэ къаплъыхьынущ. 7-р — къалэ щІыпІэщ, 8-р — къуажэ, жылагъуэщ. КъЧР-м и Статуправленэм и лэжьакІуэхэм республикэм щыпсэухэм зыхуагъазэ Іуэхум зэхэщІыкІкІэ пыкъуэкІыну, статистикэм и лэжьакІуэр къахуэкІуэмэ зыпыІуамыдзыну, упщІэхэм жэуап пэжхэмрэ тэрэзхэмрэ иратыным.

— Тыншу дызэдэлэжьэным, упщІэхэм, абыхэм къратыну жэуапхэм, статистикэм къыІэрыхьа хъыбархэр адэкІэ зэтхьэлІапхъэм етхьэлІэным, бжыгъэхэр щыуагъэншэу дгъэнэІуэным къыгуэхыпІэ имыІэу елъытащ быныбэ, сабий къызыхуэхъу унагъуэхэм дяпэкІэ ягъуэтыну дэІэпыкъуныгъэр, я Іуэхухэр зэрефІэкІуэнур, — жаІащ КъЧР-м статистикэмкІэ и Управленэм и лэжьакІуэхэм.

ШЫБЗЫХЪУЭ Ирэ