УнафэщI щыпкъэу гупым къытхэтащ

ФIыуэ соцIыхуж а илъэсыр — 1978 гъэр. Хъыбар къэIуат ПIэф ФуIэд Ибрэхьим и къуэр ди еджапIэм унафэщIыщIэу къызэрытхуагъакIуэр. Псалъэхэр нэхъри щIагъэбыдыхьыжу абы теухуа хъыбархэр псоми къыднэст: ар – Хьэбэз курыт еджапIэм япэу къыщIигъэкIа еджакIуэхэм зэращыщыр, ищхьэ педагогическэ щIэныгъэ зэриIэр, Ищхьэ парт еджапIэр Ростов къалэм фIы дыдэу къызэрыщиухар, парт, педагогическэ лэжьыгъэхэм фIыщэу зэращыгъуазэр…

Сэ къызэрыслъытэмкIэ, ФуIэд Ибрагимович унафэщIу зэрылэжьа илъэси 10-р — езым и гуащIэдэкI лэжьыгъэмкIи, еджапIэм и зыужьыныгъэмкIи хуабжьу мыхьэнэшхуэ зиIэ пIалъэу щытащ.
Сигу куэдрэ къокIыж егъэджэныгъэ лэжьыгъэм пэрыувагъащIэ егъэджакIуэ бзылъхугъэм щхьэкIэ жиIауэ щытар: «ЕджапIэм егъэджакIуэфI къылъысащ». АтIэ, а и псалъэхэм пысщэжу жысIэфынущ, 1978 гъэм ди еджапIэм унафэщIыфI къызэрылъысар, абы лъэныкъуэ куэдкIэ зэрызригъэхъуэжар.
Егъэджэныгъэр зэрекIуэкIыну щIыкIэм ехьэлIауэ дызытригъэува лъагъуэм сэри иужькIэ сытетащ, си лэжьыгъэкIи къэзгъэсэбэпурэ секIуэкIащ.

ПIэф ФуIэд езыр зытетари, дэ дызытригъувари зы лэжьыгъэ хъэтIщ — егъэджакIуэм и лэжьыгъэ пIалъэмрэ лэжьапIэмрэ – дерсращ. Уи пщэрылъхэр умыгъэзащIэу, уи дерсыр йомыгъэкIуэкIыу, нэгъуэщI Iуэху, нэгъуэщI лэжьыгъэ пщIэныр — ар къыпхуидэнутэкъым. ЕгъэджакIуэм и лэжьыгъэмкIэ ар нэхъ мыхъумыщIэ дыдэу къилъытэт.
А илъэсхэм, зы теплъэгъуэт пщэдджыжь къэс узрихьэлIэр: ФуIэд Ибрагимович бжэ щIыхьэпIэм хуэзанщIэ щхьэгъубжэм бгъэдэтт. ЕджапIэм къыщIыхьэ егъэджакIуэхэр къыбгъэдыхьэти (езым къыхихрат) я дерсхэр зэрырагъэкIуэкIыну планхэр къаIрихт, ахэр щIиплъыкIт, Iэпэ щIидзыжти, махуэфIкIэ ехъуэхъуурэ егъэджакIуэр дерсым щIигъыхьэт.
Абы къыуегъэлъагъу ФуIэд зытемыкIыу щыта хабзэр — «Уэ ебгъэджэн папщIэ, зэребгъэджынымрэ ебгъэджынымрэ япэу пцIыхун хуейщ». ЕгъэджакIуэм игъэхьэзыра дерс планхэм абы хилъагъуэт а упщIэхэм я жэуапыр.

Къыхэгъэщыпхъэу солъытэ, ПIэф ФуIэд унафэщIу тетыхукIэ, еджапIэр хъызмэт техникэ и лъэныкъуэкIэ, оборудованэхэмкIэ зэтегъэпсыхьауэ, еджапIэ пэшхэр унэлъащIэ хьэпшыпхэмкIэ узэдауэ сыт щыгъуи зэрыщытар.
ЗэпIэзэрыт унафэщIыр, еджакIуэхэмкIи лэжьакIуэ гупымкIи егъэджакIуэфIу сыт щыгъуи къытщхьэщытар зэгуэрым нэгъуэщI дыдэу къэтлъэгъуат.
А махуэм ди унафэщIым и илъэс 50-р хуэдгъэлъапIэт. Дыпежьауэ дехъуэхъут. Апхуэдэ гулъытэм игъэукIыта, игъэуIэбжьа ПIэфыр мащIэу щIэгуфIыкIыу къытхэтт. Апщыгъуэм дэ тщыщт, дэ тхуэдэт ПIэф ФуIэд.
Дэлэжьахэм я гум хуабагъэ, гуапагъэ гукъэкIыж куэд къринащ ФуIэд Ибрагимович.

Уи илъэси 10 еджапIэр — 1978-1987 гъэхэр сэ хуабжьу къысщхьэпащ си егъэджакIуэ лэжьыгъэкIи, унафэщI IэнатIэм сытетыхукIи. Абы папщIэ фIыщIэ пхузощI, ФуIэд Ибрагимович! Узыншагъэрэ зэIузэпэщыныгъэрэ иджыри илъэс куэдкIэ уиIэу уигъэпсэу!
СИДАКЪ Розэ,
тхыдэмрэ обществознаниемрэкIэ егъэджакIуэ,
Хьэбэз къуажэ